OR چه کاری می تواند برای ما انجام دهد.
OR به صورت پیوسته میتواند ارزشهای مهم را از استراتژیک گرفته تا تاکتیکی از ابتدا تا به انتهای سازمان منتقل سازد. یعنی سازمانهای تجاری جهانی، نهادهای نظامی، مراکز درمانی و مراکز دولتی همگی فواید عمدهای را از OR دریافت مینمایند.
به عنوان مثال مواردی نظیر:
چشماندازهای تجاری: دخالت دادن چشماندازهای تجاری و کمی در مسائل پیچیده.
عملکرد تجاری: بهبود عملکرد تجاری با بهره جستن از هوش مدل محور، در ارتباط با مجموعهای از دادهها به منظور تصمیمگیری بهتر.
کاهش هزینه: جستجوی فرصتهای جدید به منظور کاهش هزینه یا سرمایهگذاری.
تصمیمگیری: ارزیابی محتملترن نتایج از گزینههای تصمیمگیری و روشن نمودن گزینههای بهتر.
پیشبینی: فراهم سازی یک بستر مناسب برای پیشبینی و برنامهریزی دقیق تر.
زمانبندی بهبود یافته: زمانبندی کاراتر تجهیزات و کارمندان.
برنامهریزی: بکار گرفتن روشهای کمی به منظور پشتیبانی از عملیاتها و همچنین برنامهریزی تاکتیکی و استراتژیک.
قیمت گذاری: قیمت گذاری پویای محصولات و خدمات.
بهرهوری: کمک به سازمانها برای جستجوی راههای بهرهورتر نمودن نیروی انسانی و فرایندها.
فواید: افزایش عایدی یا بازگشت بر سرمایه، افزایش سهام بازار.
کیفیت: بهبود کیفیت همراه با کمی نمودن و موازنه کیفی.
بهبود: بهره جستن از کنترل بهتر و سود حاشیهای بهتر.
منابع: بهره جستن بیشتر از تجهیزات، تسهیلات، پول و اشخاص.
ریسک: پایش کمی ریسک و شفافسازی عوامل بحرانی در مدیریت و کاهش ریسک.
نرخ بارگذاری: افزایش سرعت بارگذاری و کاهش تأخیر.
OR پاسخگوی چالشهایی که امروز با آن روبرو هستید.
تحقیق در عملیات: هدف و تاریخچه آن ( inform )
واژه تحقیق در عملیات از لحاظ لغوی در بسیاری از واژه نامهها به تجزیه و تحلیل ریاضی و علمی یک فرایند یا عملیات به منظور تصمیمگیری تعبیر گردیده است. به گمان برخی این مبحث توسط چارلز باپیگ (1791-1871) ابداع گردید زیرا که پژوهشهای وی در خصوص هزینه حمل و نقل و مرتبسازی بستههای پستی در سال1840 و همچنین بررسی رفتار تجهیزات حمل و نقل ریلی در ابعاد وسیع بوده است. شاخه توسعه یافته و یا همان تحقیق در عملیات که در کتابهای کنونی میتوان جستجو نمود در طی جنگ جهانی دوم ظاهر گردید. عمده کسانی که در طی این دوره این شیوه را توسعه دادند پاتریک بلاکت، سیسیل گردون، وادینگتون، اون وانسبرگ، جونز و فرانک یاتس از کشور انگلیس و جورج دانتریگ از کشور آمریکا بودند. تلاش این عده در جهت تصمیمگیری بهتر در زمینههای نظیر پشتیبانی و زمانبندی آموزشی بود. پس از جنگ این شیوه در زمینههای مشابه بویؤه در صنعت بکار گرفته شد.
تحقیق در عملیات ( OR ) چیست؟ ( informs )
به طور خلاصه، تحقیق در عملیات ( OR ) دانشی است به منظور بکار بستن روشهای تحلیلی توسعه یافته برای کمک به تصمیمگیری بهتر. تحقیق در عملیات با استفاده از روشهایی نظیر، مدلسازی ریاضی به منظور تحلیل شرایط پیچیده، به مدیران اجرایی توانایی اتخاذ تصمیمهای مناسبتر و ایجاد سیستم کارا و ثمر بخش در موارد زیر را میدهد:
کایزن ترکیبی دو کلمه ای از یک مفهوم ژاپنی است که تعریف آن تغییر به سمت بهتر شدن یا بهبود مستمر و تدریجی است. در واقع کایزن بر این فلسفه استوار است که برای ایجاد بهبود در سازمان ها لازم نیست به دنبال تغییرات انفجاری یا ناگهانی باشیم ، بلکه هر نوع بهبود یا اصلاح به شرط آنکه پیوسته و مداوم باشد، ارتقای بهره وری را در سازمان ها به ارمغان خواهد آورد.
در نگاه کایزنی برای تحقق بهبود تدریجی و مستمر در سازمان ها باید سه اقدام اساسی زیر صورت بگیرد :
1- کلیه فعالیت هایی که هزینه زا هستند ولی ارزشی تولید نمی کنند (Muda ) باید حذف شوند .
2- فعالیت هایی که به شکلی در جای دیگری به صورت موازی انجام می شوند ( Muri ) با یکدیگر تلفیق شوند.
3- آن دسته از فعالیت هایی که برای تکمیل و بهبود سطح کیفی خدمات لازمند (Mura ) به فعالیت های سازمان افزوده شوند. این حرکت یا نهضت MU3اساس اقدامات کارگاه آموزشی گمبا کایزن ( کایزن عملی ) را تشکیل می دهد.
مدیریت و کایزن
اگر بخواهیم وظایف مدیران را برشمریم، به فهرست بلند بالایی از اقدامات ریز و درشت میرسیم که بسیاری از آنها در چارچوبهایی قابل دسته بندی است . دانشمندان علوم مدیریت بر همین اساس نظریاتی را خلق کرده اند که مهمترین کاربرد آنها، دسته بندی یا طبقه بندی این وظایف است. یکی از این نظریات پذیرفته شده نظریه فایول است که اهم وظایف مدیران را این گونه بر می شمارد:
1هدایت و رهبری
2سازماندهی
3برنامه ریزی
4 نظارت و کنترل
5 هماهنگی
گرچه نظریات دیگری نیز در این حوزه وجود دارد ، اما نظریه فایول با توجه به لحاظ کردن و در عین حال نقد اصولی دیدگاههای تیلور ، تا کنون به عنوان یکی از معتبرترین اصول در علم مدیریت و حوزه وظایف مدیران پذیرفته شده است. چنانچه فارغ از سایر دیدگاههایی که در این زمینه وجود دارد، اصول فایول را به عنوان مهمترین وظایف مدیران بپذیریم، می خواهیم از دیدگاه کایزنی این اصول را بازبینی کنیم. از نگاه کایزن وظایف مدیریت بر دو دسته اصلی تقسیم بندی می شود که در نمودار زیر مشاهده می کنید. لازم به یادآوری است که در این جا منظور از مدیر تنها جایگاه رسمی و سازمانی وی مورد نظر نیست و هر فردی که در سازمان مسئولیت انجام کاری را دارد، مدیر یا به تعبیری دیگر اداره کننده آن کار فرض می شود.
کایزن در ژاپن به دنبال جنگ جهانی دوم ایجاد شد . لغت کایزن به معنای بهبود مستمر است و تشکیل شده است از دو کلمه ژاپنی : KAI به معنای تغییر و ZEN به معنای خوب .
کایزن سیستمی است که همه کارکنان را شامل می شود : از مدیریت ارشد تا کارگران نظافتی .هرشخص تشویق می شود برای ارائه پیشنهادات بهبود به طور منظم . این رویداد سالانه ، ماهانه نیست بلکه فرایندی مداوم است . در شرکتهای ژاپنی ، به عنوان مثال تویوتا و کنان (CANON) هر کارگر در سال 60 تا 70 پیشنهاد ارائه می دهد و به کار می بندد . در بسیاری از نمونه ها این پیشنهادات موجب تغییرات اساسی نمی شوند .اساس کایزن بر بهبود همیشگی طبق یک روند منظم است . که معمولا موجب ارتقای بهره وری ، ایمنی و اثربخشی و کاهش اتلاف می شود .
بنابراین بنا به فلسفه کایزن هر چیزی حتی اگر خراب نباشد قابل بهبود است و یا در تعبیری دیگر :
“بهبود پایان ندارد”
کایزن درابتدا استاندارد هایی را برقرار می کند و سپس بهبود مداوم این استانداردها را دنبال می کند .
کایزن همچنین باید آموزش ، امکانات ، مواد و نظارت مورد نیاز برای هر شخص را نیز فراهم نماید تا وی بتواند علاوه بر رسیدن به توانایی ارائه پیشنهاد ، قابلیت و امکان پیاده سازی پیشنهادات را داشته باشد به تعبیر ساده تر باید پشتیبانی های لازم رابوجود اورد.
چگونه باید کایزن را شروع کنیم؟ ادامه مطلب...
لجستیک یک سیستم جامع نگر است که اهتمام آن در نظر گرفتن راه حل بهینه برای رسیدن به مقصود است. یعنی همه ابزار ها را در دسترس قرار می دهد و آنگاه با توجه به موقعیت تصمیم می گیرد که ازچه روش و ابزاری استفاده کند. لجستیک به عنوان یک روش کلی دید خود را به پهنه ای وسیع تر می گستراند و از بالا دست به قضایا می نگرد و تصمیم می گیرد که چه فرایندی انجام شود و یک مدیریت دست بالا است. درصنایع تولیدی یا خدماتی ،هدف یا رسالت کلی به نوعی دستیابی به رضایت مشتری عنوان می شود. در حقیقت این رضایت مشتری است که باعث دستیابی سازمان به سود می شود. اولین فرایندی که در تعریف لجستیک مهم به نظر می رسد شامل برنامه ریزی اجرا وکنترل می باشد .
اهمیت اقتصادی لجستیک:
روند رو به رشد جمعیت و به تبع آن رشد تقاضا باعث شکلگیری بازارهای فروش کالا و همینطور مراکز عرضه خدمات و کالاها شده است.
توزیع کالاها از مبدأ تولید تا رسیدن به دست مصرفکننده نهایی به عنوان یک جزء مهم از تولید ناخالص ملی کشورها مبدل شده است. با توجه به این مهم، فعالیتهای لجستیکی بر میزان نرخ تورم، نرخ بهرهوری، نرخ سود و هزینههای مربوط به انرژی و دیگر خصوصیات اقتصادی تأثیرگذار است. مدیران مؤسسات تولیدی و صنعتی و همینطور سازمانهای خدماتی بر این باورند که سیستم لجستیک چیزی فراتر از مجموعهای از کارکردها و وظایف گسسته است. مفهوم کارآمدی که طبق آن نیازمندیهای مشتری بایستی به مقدار مناسب، در مکان مناسب و زمان مناسب به دست مشتری رسانده شود، تأثیر گسترده و عمیقی بر تعادل مؤسسات به صورت کلی و همینطور سیستم اقتصادی در سطح ملی و بینالمللی گذاشته است.
تعریف لجستیک از نگاه انجمن مدیریت لجستیک:
“لجستیک بخشی از فرآیند زنجیره عرضه است به طوریکه جریان مؤثر و کارای انبارش کالاها، خدمات و اطلاعات وابسته به آنها را از نقطه شروع تا نقطه مصرف به منظور برآورده نمودن نیازمندیهای مشتری برنامهریزی، اجراء و کنترل مینماید.” 3ویژگی اساسی لجستیک:
صرفه جویی های هنگفت در هزینه ها
کسب رضایت مشتری وافزایش فروش
عامل موثر در کسب برتری رقابتی در بازار
محققین لجستیک را علمی چند رشته ای که ترکیب مهندسی ،اقتصاد و تئوری سازمان می باشد قلمداد می کنند. بطوری که در امور خرید،برنامه ریزی ،تولید،بازاریابی و… نقش اساسی بازی می کند.
مدیریت زنجیره تامین داراى سه فرآیند عمده است که عبارتاند از:
1) مدیریت اطلاعات
2) مدیریت لجستیک
3) مدیریت روابط (RELATIONSHIP MANAGEMENT )
مدیریت اطلاعات : امروزه نقش ، اهمیت و جایگاه اطلاعات براى همگان بدیهى است . گردش مناسب و انتقال صحیح اطلاعات باعث مىشود تا فرآیندها موثرتر و کاراتر گشته و مدیریت آنها آسانتر گردد. مدیریت اطلاعات هماهنگ و مناسب میان شرکا باعث خواهد شد تا تاثیرات فزایندهاى در سرعت، دقت، کیفیت و جنبههاى دیگر وجود داشته باشد. مدیریت صحیح اطلاعات موجب هماهنگى بیشتر در زنجیره خواهد شد.
مدیریت لجستیک : در تحلیل سیستم هاى تولیدىموضوع لجستیک بخش فیزیکى زنجیره تامین را در بر مى گیرد. این بخش که کلیه فعالیتهاى فیزیکى از مرحله تهیه ماده خام تا محصول نهایى شامل فعالیتهاى حمل و نقل، انباردارى، زمانبندى تولید و… را شامل مى شود، بخش نسبتا بزرگى از فعالیتهاى زنجیره تامین را به خود اختصاص مى دهد. در واقع ، محدوده لجستیک تنها جریان مواد و کالا نبوده بلکه محور فعالیتهاى زنجیره تامین است که روابط و اطلاعات ، ابزارهاى پشتیبان آن براى بهبود در فعالیتها هستند.
مدیریت روابط: مدیریت روابط ، تاثیر شگرفی بر همه ی زمینه های زنجیره تامین و همچنین سطح عملکرد آن دارد . بسیاری از شکست های آغازین در زنجیره ی تامین ، معلول انتقال ضعیف انتظارات وتوقعات و نتیجه رفتارهایی است که بین طرفین در گیر در زنجیره به وقوع می پیوندد. علاوه بر این ، مهمترین فاکتور برای مدیریت موفق زنجیره تامین ، ارتباط مطمئن میان شرکا در زنجیره است به گونه ای که شرکا اعتماد متقابل به قابلیتها وعملیات یکدیگر داشته باشند. کوتاه سخن اینکه در توسعه هر زنجیره تامین یکپارچه ، توسعه اطمینان واعتماد در میان شرکا وطرح قابلیت اطمینان برای آنها از عناصر بحرانی ومهم برای نیل به موفقیت است.
لجستیک تجاری:
همکاری سازمانهای بزرگ یا بازارهای بین المللی باعث احساس نیاز به لجستیک جهانی وشبکه لجستیک جهانی شده اند.
تعریف لجستیک از نگاه انجمن مدیریت لجستیک :
لجستیک فرایند برنامه ریزی ،اجرا و کنترل موثر وکارایی جریان وانبارش کالاها وخدمات واطلاعات وابسته به آنها از نقطه ی شروع تا نقطه ی مصرف به منظور برآوردن احتیاجات مشتری می باشد.گستره لجستیک وابسته به 2 مفهوم نقطه مصرف ونقطه شروع می باشد. لجستیک مدیریتی جامع است که بر کلیه سیستم های تولیدی احاطه داشته وکلیه ی فعالیت های یک شرکت را تحت تاثیر قرار می دهد به عبارت بهتر لجستیک بر تمام فعالیت های عملیاتی یک شرکت یا مجموعه ای از شرکت ها که هدف مشترکی را دنبال می کنند تاثیر مستقیم یا غیر مستقیم دارد. این هدف مشترک برای شبکه شرکت ها می تواند همان برآورده کردن نیازهای مشتری باشد.
منبع :http://ie4u.blogfa.com/
1-ایجاد یکپارچگی سازمانی از بعد اطلاعاتی و افزایش سازگاری در اطلاعات موجود در سازمان.
2-استاندارد سازی فرایندهای سازمانی بر اساس بهترین تجربیاتی که شرکت های عرضه کننده نرمافزار از سازمانهای مختلف به دست آورده اند.
3-مهندسی مجدد فرایندهای سازمانی و کاهش زمان انجام آنها.
4-تبدیل فرایندهای سازمانی از حالت ضمنی به حالت صریح به علت مهندسی مجددی که در فرایندهای سازمان صورت می پذیرد.
5-امکان نصب و راه اندازی سریعتر سیستمهای مرتبط با ERP در سازمان از جمله ماژولهای مختلف این نرم افزار و یا سایر نرمافزارهای کاربردی که از طرف عرضه کنندگان ERP ارائه نشده و مخصوص آن سازمان هستند.
6-امکان و یا تسهیل توسعه سیستمها و تکنولوژیهای جدیداز جمله JIT، ABC و....
7-امکان ایجاد همکاریهای تجاری، سرمایه گذاریهای مشترک، ادغام و.. برای سازمانها با هزینه کمتر و بازدهی بیشتر و نتیجه بهتر.
8-تغییر تمرکز از برنامه نویسی کامپیوتری در سازمان به بهبود فرایندها
9-فراهم شدن زیر ساخت لازم به منظور پرداختن به SCM و CRM ، این دو مبحث در حال حاضر تبدیل به دو جزء جدایی ناپذیر ERP2 شده اند.
10-توسعه زیر ساخت لازم به منظور وارد شدن به بحث e-Business.
11-یکپارچه سازی اطلاعات: بر خلاف سیستهای دیگر که ممکن است هر یک از بخشهای مالی، فروش، تولید و... گزارشهای ضد و نقیضی در مورد فعالیتها و سهم خود در افزایش میزان درآمد شرکت ارائه دهند،ERP به شرکت کمک خواهد کرد که اطلاعات مورد نظر را بصورت جامع و کامل از یک سیستم بدست آورد.
12-یکپارچگی اطلاعات در مورد سفارشات مشتریان :ERP کمک خواهد کرد تا سفارشات مشتریان از زمان دریافت سفارش از مشتریان، دریافت مواد اولیه از تامین کنندگان کالا برای تولید آن سفارش تا تحویل کالای تولید شده به مشتری و دریافت وجه آن بطور یکپارچه در یک سیستم نگهداری شود و به این ترتیب شرکتها قادرند براحتی سفارشات را ردیابی کنند و هماهنگی لازم بین بخشهای مختلف شرکت را ایجاد نمایند.
13-استاندارد سازی و سرعت بخشیدن به فرآیند تولید: سیستمهایERP با استاندارد سازی فرایندهای تولید و استفاده از یک سیستم کامپیوتری منسجم باعث صرفه جویی در زمان و افزایش بهره وری خواهند شد.
14-کاهش موجودی انبار:ERP با بهینه سازی فرآیند سفارشات و تولید محصول، باعث کاهش موجودی مواد اولیه و موجودی در جریان ساخت میگردد و همین امر موجب کاهش موجودی کالای ساخته شده در انبارها میشود. به بیان دیگرERP توانایی مدیریت زنجیره عرضه محصول(Supply Chain Management) را نیز فراهم میسازد.
15-استاندارد سازی اطلاعات مربوط به منابع انسانی شرکت، صرفهجویی در زمان و جلوگیری از دوباره کاری.
تعریف ERP
ابتدا تعاریف موجود از منابع مختلف را میآوریم :
و در نهایت : (Enterprise Resource Planning) ERPسیستم جامعی است که سعی در مدیریت موثرتر تمام منابع و یکپارچهسازی همه وظایف و بخشهای موجود در یک سازمان با استفاده از یک سیستم کامپیوتری واحد را دارد که بتواند نیازهای خاص و ویژه این بخشها را برآورده سازد. این کار با استفاده از یک نرم افزار کامپیوتری انجام میشود که بوسیله یک Database واحد ، امکان به اشتراکگذاری اطلاعات و ارتباط بخشهای مختلف را با یکدیگر برقرار میسازد. این نرمافزار از تعدادی ماژول نرم افزاری تشکیل شده است که هر یک بخشی از وظایف موجود در شرکت را بر عهده دارند. اغلب نرم افزارهای ERP آنقدر منعطف هستند که شرکتهای خریدار قادرند تعدادی از ماژولهای مورد نیاز و یا همه آنها را نصب و بکارگیرند.
تعالی سازمانی
تغییرات به وجود آمده در اقتصادجهانی و تلاش های انجام شده توسط سازمان جهانی ( WTO ) در راستای جهانی کردن اقتصاد و افزایش رقابت ، کشورهای مختلف اعم از توسعه یافته و یا در حال توسعه را به این باور رسانده است که برای حضور و بقا در بازارهای منطقه ای ، جهانی و حتی داخلی باید توان و قابلیت رقابت پذیری صنایع و سازمان و سازمان های خود را افزایش دهند . مدل های تعالی سازمانی یا سرآمدی کسب و کار ، بعنوان ابزارهای قوی برای سنجش میزان استقرار سیستم ها در سازمان های مختلف به کار گرفته می شوند . با بکار گیری اینگونه مدل ها ، ضمن اینکه یک سازمان میزان موفقیت خود را در اجرای برنامه های بهبود در مقاطع مختلف زمانی مورد ارزیابی قرار می دهد ، می تواند عملکرد خود را با سایر سازمان ها و به ویژه بهترین آنها مقایسه نماید .
امروزه اکثر کشورهای دنیا با تکیه بر این مدل ها ، جوایزی را در سطح ملی و منطقه ای ایجاد کرده اند که محرک سازمان ها و کسب و کارها در تعالی ، رشد و ثروت آفرینی است . در سه قطب بزرگ اقتصادی سده اخیر ( ژاپن – آمریکا – اروپا ) اصلی ترین نمونه این جوایز عبارتنداز : جایزه دمینگ درژاپن ، جایزه بالدریج در آمریکا ، جایزه اروپایی کیفیت که توسط بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت ایجاد شده و به مدل EFQM معروف است و عمومیت و استقبال بیشتری در سطح جهان کسب نموده است دیدگاه سیستماتیک قوی ، توجه دقیق به مدیریت مبتنی بر فرآیندهای سازمانی و نتیجه گرایی مدل EFQM برای سازمان های ایرانی که معمولاً در این حوزه ها با مشکلات جدی روبرو هستند ، بسیار آموزنده و اجرایی است . جهانی شدن از مهمترین مباحث مطرح در دنیای امروز است که گروه صنعتی ایران خودرو ، خواسته و یا ناخواسته در مسیر آن قرار دارد . برای ورود به عرصه رقابت جهانی خودرو شرایطی لازم است که باید آن را در مجموعه ایران خودرو فراهم نمود . این امر علاوه بر نیازمندی برعزم و اراده راسخ مستلزم اجرای یکسری برناه های منسجم در مقوله کاهش هزینه ، بهبود کیفیت ، توجه به خواست مشتریان ، بازاریابی نوین ، توسعه صادرات و چالاک شدن کلیه بخش های گروه صنعتی ایران خودرو می باشد. در روند جهانی شدن ، کسب رضایت مشتریان و کارکنان بعنوان یک مبنای اساسی لحاظ می شود . امروزه برای رقابت در عرصه جهانی باید به دانش فردا مجهز شد ، تا بتوان به سمت پیشرفت و تعالی حرکت نمود.
ادامه مطلب...